Do mỏi mệt, cáu giận hoặc vô thức lặp lại những gì từng nghe khi còn nhỏ, các bố mẹ thỉnh thoảng vẫn nói ra những câu khiến con bị tổn thương.
Làm cha mẹ không phải điều dễ dàng song bạn có thể làm tốt hơn mỗi ngày. Dưới đây là 5 câu nói gây tổn thương trẻ sẽ giúp phụ huynh tinh thần hơn về tiếng nói của mình.
“Có gì to tát đâu”
trẻ em dễ khóc vì những thứ có vẻ thần thánh. Tuy nhiên, dù khó chịu vì tiếng khóc, bố mẹ cũng không nên gạt đi cảm xúc của đứa trẻ bằng câu nói “có gì to tát đâu”.
Những vấn đề nhỏ cùng cảm xúc đi kèm rất quan yếu đối với đứa trẻ. Theo chuyên gia nuôi dạy con Amy McCready (Mỹ), khi nói “có gì to tát đâu”, ba má sẽ khiến con hiểu rằng “xúc cảm của mình không quan yếu” hoặc “thật ngớ ngẩn khi sợ hãi hoặc thất vọng”.
Thay vì chối bỏ cảm xúc của con, bố Chinh Garden mẹ hãy dành một khoảng thời gian để cố hiểu sự việc theo góc nhìn của trẻ nhỏ. Bà McCready gợi ý phụ huynh mở lời: “Con có vẻ đang rất sợ hãi/ thất vọng/ tức giận. Con có muốn nói chuyện với cha mẹ để tìm cách giải quyết không?”. Như vậy, phụ huynh vừa giúp con xác định xúc cảm của mình (một phần quan trọng trong sự phát triển trí sáng dạ cảm xúc – EQ) vừa cho trẻ thấy ba má luôn luôn ở bên con.
“Con không bao giờ” hoặc “con xoành xoạch” làm điều gì đó
Không ai “không bao giờ” hoặc “luôn luôn” làm điều gì đó cả. Ngay cả các nhà tư vấn hôn nhân cũng khuyên khách hàng tránh dùng mực tàu “không bao giờ” với nhau.
Chuyên gia tham mưu phụ huynh Robbin McManne nhận định hai hạng “con không bao giờ” hoặc “con luôn luôn” cho thấy phụ huynh không còn quan hoài đến phản ứng của trẻ trong một cảnh huống một mực. Vì tự đóng khung phản ứng của con, ba má sẽ lỡ mất cơ hội dạy con điều nên làm hoặc có thể làm nếu tình huống tương tự nảy sinh.
Thay vì hai ngữ trên, phụ huynh nên tìm hiểu lý do con lặp đi lặp lại một cách phản ứng trong một tình huống cụ thể. Theo bà McManne, bạn không đứng từ xa hét to mà hãy đến gần con để dễ dàng kết nối, san sẻ với trẻ.
“Con khiến ba má buồn khi làm thế”
đương nhiên, bạn sẽ thất vọng nếu con không nghe lời. Tuy nhiên, điều quan trọng là thiết lập, duy trì các ranh giới và không đổ cảm xúc của mình lên con.
Chưa kể, việc nói “con khiến cha mẹ buồn khi làm thế” sẽ đem tới cho trẻ “quyền lực tiêu cực”. Cụ thể, nếu biết mình có khả năng khiến ba má vui, buồn hoặc tức giận, đứa trẻ sẽ tận dụng các thời cơ để xúc tiến người lớn phản ứng theo mong muốn của chúng.
“Và sau này khi trưởng thành, suy nghĩ đó của trẻ sẽ làm hại các mối quan hệ tương lai, khiến trẻ trở thành kẻ thao túng người khác để đạt được thứ mình muốn”, bà McCready cảnh báo.
Do đó, thay vì “con khiến bác mẹ buồn khi làm thế”, bố mẹ hãy chuyển sang dùng các câu nói mang thuộc tính đặt ranh giới, tỉ dụ “nhảy trên sofa là không…”. Bạn cũng có thể cho trẻ các lựa chọn như: “Con muốn chơi lặng yên trong nhà hay ra ngoài”.
“Con nên tốt hơn thế”
Mục đích của câu nói này là khiến trẻ thấy có lỗi, mắc cỡ và thay đổi nhưng thực ra, nó đẩy trẻ vào thế phòng ngự, thậm ít ra nghe lời hơn. Theo bà McCready, khi nghe ba má nói vậy, trẻ cũng bị suy giảm sự tự tin.
“Câu nói này gửi đi thông điệp rằng đứa trẻ quá ngu ngốc, chưa trưởng thành để đưa ra quyết định đúng đắn. Thế nhưng, một đứa trẻ rõ ràng chưa thể biết cách xử sự tốt hơn theo ý cha mẹ”, bà McCready nói thêm.
Giải pháp thay thế cho câu nói “con nên tốt hơn thế” là những câu tập trung vào cách giải quyết. Nhờ đó, bác mẹ sẽ cho trẻ dịp thực hiện giải quyết vấn đề và sửa lỗi của chính mình. Trẻ cũng sẽ chủ động nghĩ về những cách ứng xử nên đưa ra ngay từ đầu.
“Để ba má làm”
Khi đang vội ra khỏi nhà mà chờ mãi trẻ không xong một việc nhỏ như buộc dây giầy, bố mẹ thường làm luôn hộ con. Tuy nhiên, hãy tránh điều đó nếu bạn có thể.
“Đứa trẻ sẽ hiểu rằng mình không đủ sức hoàn tất công việc nhỏ đó đến mức ba má phải can thiệp. Như vậy, trẻ vừa sờn vừa khó chịu”, McCready phân tích.
Trong cảnh huống này, bác mẹ nên nhẫn nại cho trẻ thời gian chúng cần để làm xong. Hoặc ít ra, phụ huynh hãy nói rõ tại sao bạn vội. tỉ dụ: “bố mẹ sẽ giúp con lần này vì chúng ta muộn giờ rồi. Nhưng lần sau hãy cùng giải quyết nhé”.
Giải pháp cho bác mẹ là để ý và hoan nghênh cố của trẻ chứ không giao hội vào kết quả. Bên cạnh đó, tránh việc dán nhãn bất kể cái nhãn đó là tốt hay xấu.
0 Comments: